استیکر دیواری اسلامی و مذهبی خوشنویسی آیه شریفه و ان یکاد Al-Qalam 51-52 Wallstickers کد h1371

استیکر دیواری اسلامی و مذهبی خوشنویسی آیه شریفه و ان یکاد Al-Qalam 51-52 Wallstickers کد h1371

نقد و بررسی استیکر دیواری اسلامی و مذهبی خوشنویسی آیه شریفه و ان یکاد Al-Qalam 51-52 Wallstickers کد h1371

آیه و ترجمه
«وَإِن یکادُ الَّذِینَ کفَرُ‌وا لَیزْلِقُونَک بِأَبْصَارِ‌هِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکرَ‌ وَیقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ وَمَا هُوَ إِلَّا ذِکرٌ‌ لِّلْعَالَمِینَ»
«و آنان که کافر شدند، چون قرآن را شنیدند چیزی نمانده بود که تو را چشم بزنند و می گفتند: او واقعاً دیوانه ای است و حال آنکه (قرآن‌) جز تذکری برای جهانیان نیست»

آیه وَ اِن یَکاد
آیه وَ اِن یَکاد (سوره قلم ۵۱-۵۲) با نام آیۀ چشم زخم نیز شناخته می شود؛ چنان که در تفاسیر آمده است، آیه دلالت بر این دارد که کافران پس از شنیدن قرآن بر آن بودند تا با چشم زخم به پیامبر اسلام (ص) آسیب برسانند

ناراحتی و خشم کفار
کلمه «ان» بدون تشدید، مخفّفِ إنّ است، و کلمه «زلق» به معنای زلل و لغزش است، و ازلاق به معنای ازلال، یعنی صرع است و کنایه از کشتن و هلاک کردن میباشد
و معنای آیه این است که به راستی آنان که کافر شدند، وقتی قرآن را شنیدند نزدیک بود با چشم های خود تو را به زمین بیندازند، یعنی با چشم زخم خود تو را بکشند
بعضی از مفسران گفته اند معنای آیه این است که وقتی ذکر (قرآن) را از تو می شنوند با نظری سرشار از کینه و خشم به تو نظر می کنند، به طوری که می خواهند با همان نگاه تیزشان تو را بکشند
و یقولون انه لمجنون و ما هو الا ذکر للعالمین نسبت دیوانگی به آن جناب دادن در هنگامی که قرآن را از او می شنوند، خود دلیل بر این است که می خواسته اند بگویند قرآن از القائات شیطان ها و جن است و به همین جهت خدای تعالی وقتی می خواهد پاسخشان بدهد، می فرماید قرآن به جز ذکر برای عالمیان نیست

چشم زخم
بنابر نظر برخی از مفسران، مراد از ازلاق به ابصار چشم زدن است، که خود نوعی از تاثیرات نفسانی است و دلیلی عقلی بر نفی آن نداریم، بلکه حوادثی دیده شده که با چشم زدن منطبق هست و روایاتی هم بر طبق آن وارد شده و با این حال دلیل ندارد که ما آن را انکار نموده، بگوییم یک عقیده خرافی است

در فرهنگ عامه
برای دفع چشم زخم
چنانکه در‌شان نزول این آیه نیز گفته اند که درباره چشم خوردن پیامبر(ص) از ناحیه عده ای از مخالفان بود و در برخی کتاب های روایی و دعایی خواندن و نوشتن آن را برای دفع چشم زخم حسودان و بد خواهان مفید دانسته اند، به عنوان نمونه از حسن بصری روایت شده است که: دوای درد چشم زخم، خواندن آیه: «و ان یکاد الذین کفروا…» است
بسیاری از مردم این آیه را به صورت قاب یا مانند آن در منزل یا محل کار یا جاهای دیگر برای رفع چشم زخم نصب می کنند، شهید مطهری معتقد است که مدرکی نداریم تا دلالت کند آیه «ان یکاد» خاصیت جلوگیری از چشم زخم دارد:
آیا آیه «وَ انْ یکادُ الَّذینَ کفَروا لَیزْلِقونَک بِابْصارِهِمْ» خاصیت جلوگیری از چشم زخم دارد؟ ما تا حالا به مدرکی (حدیثی، جمله ای) برخورد نکرده ایم که دلالت کند و بگوید از این آیه برای چشم زخم استفاده کنید، اینکه چشم زخم حقیقت است یا نه، یک مسأله است (فرضاً حقیقت است ولو در بعضی از افراد) و اینکه این آیه برای دفع چشم زخم باشد مسأله دیگری است؛ چیزی که از طرف پیغمبر یا ائمه به ما نرسیده باشد، از پیش خود نباید بتراشیم، نظر به اینکه روح مردم برای چنین چیزی آمادگی دارد (آن را از پیش خود ساخته‌اند)

استفاده در کتیبه ها و زیور آلات
وإن یکاد، در شمار پر کاربردترین آیات قرآنی در زندگی مردم ایران قرار دارد، بسیاری از مردم این آیه را به عنوان محافظی دربرابر چشم زخم استفاده می کنند
همچنین این آیه، یکی از آیاتی است که به شکل کامل نوشته می شود و به منظور دور کردن چشم زخم بر سر در خانه ها، نصب می گردد، استفاده از آیه وان یکاد به عنوان کتیبه تزینی برای سر در ورودی منزل رواج بسیاری دارد، به نحوی که در میان کتبیه های سردرهای منازل امروزی آیه «وان یکاد» بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است
مطهری از برداشت مردم ایران از این آيه و استفاده گسترده از آن انتقاد می کند:
هیچ آیه ای به اندازه آیه «وَ انْ یکادُ الَّذینَ کفَروا» در میان مردم برای شعار رایج نشده است، در هر خانه ای که بروی می بینی یک «ان یکاد» آنجا زده اند، یعنی چشم تو کور که خانه و زندگی من را می بینی، این تابلو را اینجا نصب کرده ام برای اینکه چشم تو کور باشد؛ این امر یک حالت خود خواهی در مردم از یک طرف و یک حالت بدبینی به دیگران از طرف دیگر را نشان می دهد، در هر خانه ای که بروید آیه «وَ انْ یکادُ الَّذینَ کفَروا» را می بینید، یعنی منم که خداوند چنین نعمت هایی به من داده و تویی که چشم شور داری و می خواهی چشم زخم به ما بزنی، برای اینکه جلوی چشم شور تو را گرفته باشم این تابلو را در اینجا نصب کرده ام و شاید کمتر خانه ای است که چنین چیزی در آن نباشد

چِشْم‌ زَخْم
چِشْم‌ زَخْم آسیبی است که گمان می رود از اثر نگریستن برخی افراد بر انسان ها یا موجودات دیگر وارد می شود؛ در قرآن به این کلمه تصریح نشده اما بیشتر مفسران بر این باورند که آیه و ان یکاد درباره چشم زخم نازل شده است، در روایات به واقعیت داشتن آن تصریح و راه هایی برای در امان ماندن از آن توصیه شده که خواندن معوذتین، سوره حمد، آیه الکرسی و آیه «و إن یکاد» از آن جمله است
باور به چشم زخم در فرهنگ عامیانه نیز رایج است؛ ایرانیان شکستن تخم مرغ، دود کردن اسپند، آویز کردن زیورآلاتی که مشتمل بر حرز، تعویذ و چهار قل است و نیز مهره های خاصی را برای دفع آن مؤثر می دانند

مفهوم شناسی
چشم زخم آسیبی است که گمان می رود از اثر نگریستن برخی افراد شور چشم به انسان یا دیگر جانوران و اشیا وارد می شود، شور چشمی حالتی غیر اختیاری است که از حس حسادت در مواقع بروز خوشحالی، موفقیت، زیبایی، تحسین و... دیگری نشأت می گیرد، برخی معتقدند چشم زخم تأثیر قوای نفسانی است
چشم زخم با حسادت پیوند نزدیکی دارد و در برخی روایات، منشأ آن را حسد دانسته اند، علامه مجلسی گفته است برخی از مفسران آیه ۵ سوره فلق را که در آن از حسادتِ حسودان یاد شده، در این باره می دانند

آیا چشم زخم واقعیت دارد؟
در قرآن
واژه چشم زخم در قرآن نیامده اما بسیاری از مفسران آیه «وَإِن یکادُ الَّذِینَ کفَرُوا لَیزْلِقُونَک بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکرَ وَیقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ» را دال بر وجود چشم زخم گرفته و در شأن نزول آن آورده اند که مشرکان از مردی شور چشم خواستند پیامبر (ص) را چشم بزند، هنگامی که آن مرد تصمیم به این کار گرفت، جبرئیل آیه و ان یکاد را فرود آورد و به وسیله آن پیامبر را از آسیب چشم زخم نگاه داشت؛ برخی دیگر از مفسران «اَزْلاق» را به معنای چشم زخم ندانسته و معتقدند «ازلاق» در لغت به معنای نگریستن با دشمنی و تندی به کسی است و در مورد پیامبر (ص) نیز به همین معنا به کار رفته است
همچنین برخی از مفسران آیه ۶۷ سوره یوسف را ناظر به چشم زخم دانسته اند، آنان در تفسیر آیه «وَقَالَ يَا بَنِيَّ لَا تَدْخُلُوا مِن بَابٍ وَاحِدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُّتَفَرِّ‌قَةٍ» بر این باورند پسران یعقوب زیبا روی، پر شمار و برومند بودند، یعقوب از ترس چشم خوردن آنان توصیه كرد كه از دروازه هاى مختلف وارد مصر شوند، البته شیخ طوسی به قول دیگری نیز اشاره کرده که برخی چشم زخم را در قرآن انکار و برای توصیه یعقوب به فرزندانش، احتمالات دیگری مانند ترس از آسیب رساندن مأموران حکومتی به آنان را مطرح کردند، همچنین آیت الله معرفت برای نفی چشم زخم، از آیه بعد که می گوید «تدبیر یعقوب کارساز نشد» استفاده کرده‌ است

در روایات
بر پایه روایاتی که در منابع حدیثی فریقین نقل شده، چشم زخم واقعیت دارد؛ در یکی از این احادیث گفته شده اگر چیزی می توانست بر قضا و قدر سبقت گیرد، چشم زخم بود، در روایاتی که از امامان شیعه رسیده نیز به واقعیت داشتن آن تصریح و راه های برای در امان ماندن از آن توصیه شده است

از نظر علمی
خواجه نصیرالدین طوسی در شرح اشارات گفته که ابن سینا چشم زخم را از امور ظنی می دانسته اما ملاصدرا معتقد است که برخی نفوس در قوه وهمیه به‌ حدی می رسند که می توانند در مواد خارجی تأثیر بگذارند و چشم زخم نیز به همین مقوله تعلق دارد، برخی از دانشمندان نیز معتقدند در چشم نیرویی مغناطیسی نهفته است که با تمرین می توان آن را پرورش داد

رابطه با قضا و قدر
برخی چشم زخم را مخالف قضا و قدر و توکل دانسته اند، این دیدگاه منجر به پرسش‌ و پاسخ هایی در این زمینه شده است، از دیدگاه عالمان شیعه چشم زخم با قدرت الهی منافات ندارد، زیرا آنچه که تأثیر می کند قدرت خداست نه این گونه عوامل، همچنین حدیثی که تأثیر چشم زخم را همپایه قضا و قدر معرفی کرده، از باب مبالغه دانسته اند، منشأ این برداشت احادیثی است که در تأیید چشم زخم وارد شده؛ احادیثی همچون «چشم زخم، مرد را به گور و شتر را به دیگ میاندازد» و «اگر قبرها را بشکافند خواهید دید که بیشتر مردگان به سبب چشم زخم مرده اند»

حکم فقهی
در کتب فقهی شیعه درباره چشم زخم بحث نشده و احادیثی که در کتب روایی آمده، مبنای استنباط حکم فقهی قرار نگرفته اند، البته گفته شده در برخی از مناطق شمال آفریقا در صورت اثبات اینکه فردی مشهور به چشم شوری است و از این راه به کسی خسارت وارد کرده ضامن است، همچنین گفته شده برخی از فقهای اهل سنت، برای کسانی که به شور چشمی مشهور می شدند احکامی صادر می کردند، مثلا باید او را از اختلاط با مردم بازداشت و در خانه اش نگهداری کرد و برایش از بیت المال مقرری تعین نمود

در امان ماندن از چشم زخم
برای جلوگیری از اثر چشم زخم از تعویذ و حرز استفاده می شود، ائمه شیعه در دعاهایی که از آنان نقل شده، از خدا خواسته اند تا چشم زخم را از آنان دور بدارد، یکی از خواسته های امام سجاد (ع) در دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه همین است
در روایات شیعه برای محفوظ ماندن از اثر چشم زخم، خواندن معوذتین، آیه الکرسی و آیه و ان یکاد سفارش می شود، بر پایه روایتی از امام هشتم شیعیان، قرائت سوره حمد و معوذتین برای دفع چشم زخم توصیه گردیده است، از امام رضا (ع) نقل شده است که برای دفع چشم زخم، نوشته ای از سوره حمد، معوذتین و آیه الکرسی را در شیشه ای قرار دهید
همچنین از امامان شیعه نقل شده هنگامی که چیزی شما را به تعجب آورد، ذکر خدا را به زبان جاری کنید و اذکاری مانند تکبیر، حوقله و ماشاءالله را بگوید

دعای دفع چشم زخم
در برخی کتب دعاهایی برای دفع چشم زخم ذکر شده است از جمله:
«اللَّهُمَّ رَبَّ مَطَرٍ حَابِسٍ وَ حَجَرٍ يَابِسٍ وَ لَيْلٍ دَامِسٍ وَ رَطْبٍ وَ يَابِسٍ رُدَّ عَيْنَ الْعَيْنِ عَلَيْهِ فِي كَيْدِهِ وَ نَحْرِهِ وَ مَالِهِ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرى‏ مِنْ فُطُورٍ ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَيْنِ يَنْقَلِبْ إِلَيْكَ الْبَصَرُ خاسِئاً وَ هُوَ حَسِيرٌ.»

باورهای عامیانه
در فرهنگ های مختلف شیوه های متفاوتی برای دفع چشم زخم مطرح است در برخی از مناطق آسیایی، پندار عمومی بر این است که دود کردن اسپند و شکستن تخم مرغ برای دفع چشم زخم مؤثر است، ایرانیان معمولاً در مجالس شادی برای دفع چشم زخم دانه های اسپند را بو داده و دود آن در محل رفت و آمد حاضران پخش می کنند اما در منابع دینی، چیزی بر تأیید این اعمال یافت نمی شود، از این رو برخی آن را نوعی خرافه می دانند
در ایران مردم قاب هایی که در آن ها آیه و ان یکاد، آیة الکرسی و چهارقل نوشته شده را برای دفع چشم زخم در منزل یا کتیبه کاشی کاری شده سر در منازل یا دیگر املاک نصب می کنند، گردن آویزها و زیورآلات زینتی مشتمل بر آیات وان یکاد، آیة الکرسی، چهار قل و دعای شرف الشمس در دسترس عموم قرار دارد که معمولاً آن ها را با انگیزه در امان ماندن از اثرات چشم شوری به گردن کودکان یا در جای دیگر آویزان می کنند
برخی از مردم نیز اشیاء قیمتی و نفیس خود را از کسانی که گمان می کنند چشمان شور دارند، پنهان می دارند، همچنین در ادبیات عامیانه عبارت هایی مانند «بر چشم بد لعنت» و «الهی چشم حسود کور بشه» رایج است
همچنین از مهره های آبی رنگی به عنوان دستبند، گردنبند یا آویز برای دفع چشم زخم استفاده می شود که در استفتائات برخی از مراجع تقلید آمده که مستند شرعی ندارند

چشم زخم در ادیان دیگر
چشم زخم از باورهای پیروان ادیان پیش از اسلام نیز بوده است؛ گفته اند یهودیان ۹۹ درصد از مرگ ها را ناشی از چشم زخم می دانستند، اعراب در دوران جاهلیت چشم زخم را منحصر در اثر چشم آدمی نمی دانستند و آن را نتیجه نگاه برخی حیوانات نیز می پنداشتند، آنان برای در امان ماندن از چشم زخم، از تدابیر مختلفی استفاده می کردند، به عنوان نمونه هنگامی که تعداد شتران کسی به ۱۰۰۰ می رسید یک چشم بهترین شتر خود را کور می کردند، البته پیش از اعراب دو سنت سامی‌ و هندو این باورها را داشتند

نظرات کاربران درباره استیکر دیواری اسلامی و مذهبی خوشنویسی آیه شریفه و ان یکاد Al-Qalam 51-52 Wallstickers کد h1371

ارسال نظر درباره استیکر دیواری اسلامی و مذهبی خوشنویسی آیه شریفه و ان یکاد Al-Qalam 51-52 Wallstickers کد h1371

لطفا توجه داشته باشید که ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

نام *

ایمیل *

متن نظر *

ارسال این متن به صورت ایمیل خصوصی به مدیر سایت (سوال یا نظر در مورد محصول)

کد امنیتی *

برچسب های مرتبط با استیکر دیواری اسلامی و مذهبی خوشنویسی آیه شریفه و ان یکاد Al-Qalam 51-52 Wallstickers کد h1371